Türkiye’de 2023 yılında meydana gelen silahlı şiddet olaylarına ilişkin rapor açıklandı. Umut Vakfı’nın paylaştığı ‘Türkiye Silahlı Şiddet Haritası’ raporuna göre 2023 yılında basına 3 bin 773 silahlı şiddet olayı yansıdı. Basına yansıyan bu olaylarda 2 bin 318 kişi öldü, 3 bin 820 kişi de yaralandı. Silahlı şiddet olaylarının 3 bin 212’sinde yani yüzde 85’inde kalaşnikof, 2 bin 427’sinde otomatik tüfek dahil ateşli silahlar, 561’inde ise yüzde 15 oranında kesici alet kullanıldı. Raporda, 505 olayla en çok olayın yaşandığı kent İstanbul olurken, bir olayla Erzincan son sırada yer aldı.
Umut Vakfı’nın 2014’ten bu yana yayınladığı ‘Türkiye Silahlı Şiddet Haritası’ raporunu açıkladı. 2014’ten bu yana geçen 10 yılda; Toplamda 34 bin 197 silahlı şiddet olayı yaşandı. 10 yılda meydana gelen 34 bin 197 silahlı şiddet olayında toplam 21 bin 434 kişi öldü, bazıları ağır olmak üzere 31 bin 207 kişi de yaralandı. 2023 yılında en çok olayın yaşandığı ilk 11 il sırasıyla; İstanbul, Samsun, Adana, İzmir, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Şanlıurfa, Ankara, Diyarbakır ve Çorum’du.
BÖLGELERE GÖRE ŞİDDET HARİTASI
2023 yılında meydana gelen 3 bin 773 olay; Vakaların yüzde 29,23’ü yani 103’ü Marmara Bölgesi’nde, yüzde 14,71’i yani 555 vakası Karadeniz Bölgesi’nde, 545 vakayı kapsayan yüzde 14,44’ü Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, yüzde 12,54’ü ise 473 vakayı kapsayan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde gerçekleşti. , Ege Bölgesi’nde. 464 olayın yüzde 12,30’u İç Anadolu Bölgesi’nde, yüzde 11’i olmak üzere 415’i Akdeniz’de, yüzde 5,78’i yani 218’i Doğu Anadolu Bölgesi’nde meydana geldi.
ANAHTARLIK TİPİ SUİKAST SİLAHI KULLANILDI
Şiddet olayları sıralamasında bir önceki yıl dördüncü sırada yer alan Karadeniz Bölgesi, en çok olayın yaşandığı ikinci bölge olurken, 2023 yılında ikinci sırada yer alan Akdeniz Bölgesi altıncı sıraya geriledi. Ayrıca geçtiğimiz yıl yaşanan şiddet olaylarından birinde anahtarlık tipi suikast silahının kullanıldığı da dikkat çekti. 2023 yılının ilk haftasında meydana gelen anahtarlıklı tabancayla cinayet İstanbul Cihangir’de yaşandı.
OLAY SONUCU EN SAKİN ŞEHİR ERZİNCAN OLDU
Bu yılın en sakin şehri sayılabilecek Erzincan, bir etkinlikle dikkat çekiyor. Silahlı şiddet olaylarında bazı illerde yüzde 400’e varan ciddi artışlar yaşanırken, bazı illerde bir önceki yıla göre yüzde 30, yüzde 40, yüzde 50 ve hatta yüzde 70’lere varan azalmalar dikkat çekiyor. Basına yalnızca bir olayın yansıdığı Erzincan’da düşüş yüzde 92 olarak rakamlara yansıyor.
YÜZDE 29,23’Ü MARMARA’DA
2023 yılında yaşanan silahlı şiddet olaylarına bölgesel bazda bakıldığında; Nüfus yoğunluğunun yaşandığı Marmara Bölgesi’nde 11 ilde meydana gelen ve basına yansıyan toplam 1.103 olayda 584 kişi öldü, 1.051 kişi de yaralandı. İstanbul 505 olayla en çok olayın yaşandığı şehir oldu. Basına yansıyan 505 şiddet olayında 321 kişi öldü, 498 kişi de yaralandı. İstanbul’u 164 olayla 80 kişinin öldüğü, 144 kişinin yaralandığı sanayi kenti Kocaeli, 144 olayla Sakarya ve 135 olayla Bursa takip etti.
Geçen yıl dördüncü sırada yer alan Kocaeli’nin 2023’te ikinci sıraya yükselmesi, ikinci ve üçüncü sırada yer alan Sakarya ve Bursa’nın ise üçüncü ve dördüncü sıraya gerilemesi dikkat çekti.
Üçüncü sırada yer alan Sakarya’da ise 144 olayda 39 kişinin öldüğü, 135 kişinin yaralandığı basına yansırken, Bursa’da ise 135 olayda 72 kişinin öldüğü, 107 kişinin de yaralandığı dikkat çekti.
Bu ilk dört il sırasıyla; Tekirdağ 64 olayla 28 ölüm, 67 yaralı, Balıkesir 35 olayla 18 ölüm, 46 yaralanma, Edirne 23 olayla 8 ölüm, 30 yaralanma, Kırklareli 17 olayla 8 ölüm, 16 yaralanma, Çanakkale 10 olayla 9 ölüm, iki yaralanma, Bilecik’te dört olay ve beş yaralanma, Yalova ise iki olay, bir ölüm ve bir yaralanma ile takip ediyor.
2021’de 13 olan şiddet olaylarının sayısının 2022’de 18’e çıktığı Çanakkale’de 2023’te 10 silahlı şiddet vakasının yaşanacağı görülüyor.
KARADENİZ BÖLGESİ İKİNCİ SIRAYA YÜKSELDİ
Kocaeli, 2022 yılında en fazla şiddet olayının yaşandığı Marmara Bölgesi’ndeki iller arasında dördüncü sırada yer alırken, Karadeniz Bölgesi de 2022 yılında bölgesel bazda dördüncü sırada yer aldı. Ancak 2023 yılında Karadeniz Bölgesi şiddet olaylarının yaşandığı ikinci bölge oldu. 2023 yılında bölgesel bazda en fazla olay.
Karadeniz Bölgesi’nde 2023 yılında 18 ilde yaşanan 555 silahlı şiddet olayında 266 kişi öldü, 517 kişi de yaralandı.
Bölge bir kez daha silahlı şiddet sıralamasında birinci sırada yer alıyor; Samsun’da bir önceki yıla göre düşüş olsa da 188 olay, 74 ölüm, 200 yaralanmayla devam ediyor.
Samsun’u 28 ölüm ve 112 olayla Çorum, 41 olayla 31 ölüm ve 24 yaralanmayla Trabzon takip etti. Geçtiğimiz yıl üçüncü sırada yer alan Zonguldak, Trabzon’da olayların artması sonucu dördüncü sıraya gerilemiş görünüyor. Zonguldak, 22 ölüm ve 36 yaralanmayla sonuçlanan 39 olayla en fazla silahlı şiddet olayının yaşandığı dördüncü Karadeniz ili oldu. Kastamonu, 15’i ölüm, 29’u yaralanma olmak üzere 34 olayla en fazla silahlı şiddet olayının yaşandığı beşinci il oldu.
Trabzon’da son yıllarda artan yorgunluk kurşunu olaylarında son 8 yılda 5 kişinin öldüğü, 96 kişinin de yaralandığı kaydedildi.
Bölgedeki diğer illerdeki silahlı şiddet olaylarının sıralaması şöyle:
“Düzce: 30 olay, 12 ölüm, 27 yaralanma, Ordu: 28 olay, 12 ölüm, 21 yaralanma. Tokat: 18 olay, 17 ölüm, 10 yaralanma, Rize: 12 olay, 10 ölüm, 10 yaralanma. Giresun: 6 ölüm, 10 olay, 11 yaralanma Sinop: 9 olay, 5 ölüm, 8 yaralanma, Karabük: 7 olay, 7 ölüm, 8 yaralanma Bolu: 7 olay, 2 ölüm, 15 yaralanma Amasya: 6 ölüm, 6 olay Gümüşhane: 6 olay 4 ölüm, 4 yaralı. Artvin: “5 olay, 8 ölüm. Bartın: 4 ölümlü 4 olay. Bayburt: 3 ölüm, 2 yaralıyla 4 olay…”
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE 362 ÖLÜMLÜ 545 OLAY OLUŞTU
2022 yılında 566 silahlı şiddet olayıyla üçüncü sırada yer alan Güneydoğu Anadolu Bölgesi, bu yıl 545 olayla 362 ölüm ve 789 yaralanmayla en çok olayın yaşandığı üçüncü bölge oldu.
Basına yansıyan haberlere bakıldığında, 2022 yılında 187 alayın 100 ölü, 256 yaralının basına yansıdığı Şanlıurfa’da, 2023 yılında yüzde 36 düşüşle 71 ölü, 193 yaralı 120 olay yaşandı. İkinci sırada yer alan Diyarbakır’da 107 olayda 69 ölü, 185 yaralı, üçüncü sırada yer alan Gaziantep’te ise 92 olayda 83 ölü, 103 yaralanma yaşandı.
Bölgede; Mardin ve Batman’da şiddet olaylarında ciddi artış yaşanırken, depremden etkilenen Adıyaman ve Kilis’te hafif bir azalma var.
2022 yılında 40 olayda 32 ölüm, 62 yaralanmanın basına yansıdığı Mardin’de, 2023’te 78 olayda 51 ölüm, 153 yaralanma yaşandı. Batman’da ise 41 ölüm, 66 yaralanmanın olduğu 65 olay basına yansıdı. Adıyaman’da 26 ölü, 21 yaralı, Adıyaman’da 23, Kilis’te 11 ölü, 25 yaralı 23, Şırnak’ta 17 ölü, 20 yaralı 19, Siirt’te 7 ölüm, 23 yaralı 15 olay kaydedildi.
EGE BÖLGESİNDE SİLAHLI ŞİDDET OLAYLARINDA ARTIŞ VAR
Ege Bölgesi de Karadeniz gibi silahlı şiddet olaylarında 2023 yılında sıçrama yaşanacak bölgelerden biri. Geçtiğimiz yıl silahlı şiddet olaylarının en fazla yaşandığı bölgeler arasında altıncı sırada yer alan Ege Bölgesi, bu yıl silahlı şiddetin en fazla yaşanacağı bölgelerden biri olacak. 2023’te dördüncü bölge.
2022 yılında 459 olayın yaşandığı bölgede, 2023 yılında 352 ölüm ve 391 yaralanmanın olduğu 473 olayın basına yansımış olması dikkat çekiyor.
İzmir’de bu yıl basına, bir önceki yıla göre yüzde 19 artışla 140 ölüm, 140 yaralanmayla sonuçlanan 164 olay yansıdı.
İzmir’i 76 silahlı şiddet olayıyla 45 ölüm, 48 yaralanmayla Aydın, 65 olayla 51 ölü, 54 yaralanmayla Manisa, 48 olayla 36 ölüm, 35 yaralanmayla Denizli, 47 olayla 35 ölüm, 42 yaralanmayla Muğla izledi. 36 olayla 25 ölüm, 25 yaralanmayla Afyon, 9’unu 19 ölüm, 23 yaralanmayla Kütahya ve 18 olayla 11 ölüm, 24 yaralanmayla Uşak takip etti.
İÇ ANADOLU BÖLGESİNDE 464 SİLAHLI ŞİDDET OLAYI YAŞANDI
İç Anadolu Bölgesi; Silahlı şiddet olaylarının en fazla yaşandığı bölgeler arasında son yıllarda yeri değişmeyen bir bölge. 2022 yılında 463 olayın yaşandığı bölgede, 2023 yılında artışla 464 olay yaşandı. Bu 464 silahlı şiddet olayında; 292 kişi öldü, 456 kişi de yaralandı.
Bölgede farklı olan; Her yıl en çok olay yaşanan il olarak Konya ilk sırada yer alırken, bu ilde 2023 yılında olay sayısında yüzde 40’lık bir azalma olduğu ve sıralamada ikinci sıraya gerilediği görülürken, başkent Ankara da sıralamada yer aldı. Bir önceki yıla göre yüzde 39 artışla birinci…
Silahlı şiddet haritasında bölgesinde en fazla olayın yaşandığı il olan başkent Ankara’da 2023 yılında 102 ölüm, 96 yaralanmayla birlikte 117 olayın basına yansıdığı görüldü. 2023’te 86 kişinin öldüğü ve 112 kişinin yaralandığı basına yansıyan olayda, 2023’te 48 ölüm yaşandı. Toplamda 78 kişinin yaralandığı 78 olayın basına yansıması dikkat çekti.
Bu bölgede en çok olayın yaşandığı üçüncü il ise Kayseri’dir. Kayseri’de 24’ü ölü, 84’ü yaralı 75 olay yaşanırken, bölgede Aksaray ve Niğde’de silahlı şiddet olaylarında her geçen yıl artış yaşandığı dikkat çekiyor.
2023 yılında Aksaray’da; Niğde’de 14 ölüm, 65 yaralanma ile 38 silahlı şiddet olayı yaşanırken, Niğde’de 18 ölüm, 27 yaralanma ile 35 olay yaşandı. Bölgedeki diğer illerdeki şiddet olaylarının sayıları şöyle:
“Eskişehir: 32 olay ve 23 ölüm, 23 yaralanma, Karaman: 21 olay, 7 ölüm, 24 yaralanma, Kırıkkale: 16 olay, 6 ölüm, 16 yaralanma, Sivas: 15 olay, 17 ölüm, 23 yaralanma, Kırşehir: 15 olay 11 ölüm, 10 yaralanma”, Çankırı: 10 ölüm, 7 yaralanmalı 10 olay, Nevşehir: 8 ölüm, 2 yaralanmalı 8 olay ve Yozgat: 4 ölüm, 1 yaralanmalı 4 olay.”
AKDENİZ BÖLGESİNDE ZIRHLI OLAYLARDA AZALMA YAŞANDI
Geçen yıl şiddet açısından bölgeler haritasında ikinci sırada yer alan ve 2023 yılında altıncı sıraya gerileyen Akdeniz Bölgesi’nde önemli bir azalma olduğu görülüyor. 2022 yılında 341 ölü, 342 yaralı olmak üzere toplam 415 cinayet basına yansıdı. Özellikle Adana ve Antalya’da yüzde 30’lara varan düşüşler dikkat çekiyor.
Bölgedeki iller, vaka sayıları ile ölü ve yaralı sayıları şöyle:
“Adana’da 171 olayda 158 ölüm, 134 yaralanma, 67 ölüm, 96 olayda 65 yaralanma, Antalya’da 52 olay, Mersin: 46 ölüm, 33 yaralanma, Hatay’da 26 olay, 20 ölüm, 24 yaralanma, Isparta’da 16 ölüm, 36 olay.” “23 yaralanmalı olay, Kahramanmaraş: 15 ölüm, 18 olay, 25 yaralanma, Osmaniye: 12 ölüm, 18 olay, 15 yaralanma, Burdur: 7 ölüm, 11 olay, 10 yaralanma.”
DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE 218 SİLAH OLAYLARI YAŞANDI
Sıralamada yeri değişmeyen bölgelerden biri de Doğu Anadolu Bölgesi… Hatta 2022 yılında 246 olayın medyaya yansıdığı bölgede, 121 ölüm, 274 yaralanmayla birlikte toplam 218 silahlı şiddet olayı da yansıdı. 2023’te medyada.
Bölgede; 2023 yılı şiddet haritasındaki rakamlar şöyle:
“Malatya’da 27 ölüm, 100 yaralanmalı 78 olay, Elazığ’da 16 ölüm, 61 yaralanmalı 44, Erzurum’da 15 ölüm, 27 21 yaralanma, Van’da 14 ölüm, 31 yaralanmalı 16, Ağrı’da 17 ölüm, 8 yaralanmalı 13 ölüm” Kars’ta 12 ölüm, 9 yaralı 9, Bitlis’te 8 ölüm, 6 yaralı 8, Ardahan’da 3 ölüm, 8 yaralı 7, Bingöl’de 3 ölüm, 7 yaralı 5, 2 ölü, 15 yaralı 5 olay. Iğdır’da 2 olay, Muş’ta 2 ölüm, 2 yaralanma, Tunceli’de 2 olay, 1 ölüm, 3 yaralanma, Hakkari’de 1 ölüm, Erzincan’da 3 yaralanmalı 1 olay…”
2023 YILINDA EN ÇOK OLAY OLAN İLK 11 ŞEHİR
İl bazında bakıldığında 2023 yılında en çok şiddet olayının yaşandığı 11 ilin sıralaması şöyle:
1. İstanbul 505 olayı
(321 ölü, 498 yaralı)
2. Samsun’da 188 olay
(74 ölü, 200 yaralı)
3.Adana 171 olay
(158 ölü, 134 yaralı)
4. İzmir 164 olay
(140 ölü, 140 yaralı)
5. Kocaeli 164 olay
(80 ölü, 144 yaralı)
6. Sakarya 144 etkinlik
(39 ölü, 135 yaralı)
7. Bursa 135 etkinlik
(72 ölü, 107 yaralı)
8. Şanlıurfa 120 etkinlik
(71 ölü, 193 yaralı)
9. Ankara 117 olay
(102 ölü, 96 yaralı)
10.Diyarbakır 107 olay
(69 ölü, 185 yaralı)
11. Çorum 107 olayı
(28 ölü, 112 yaralı)
