HABER: EREN MERT – KAMERA: UMUT DOĞAN
ankara üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Zafer Kıyan’ın Direktörü. Kahramanmaraş Merkezi Depremlerden Doğrudan ve Dolaylı Etkilenen Vatandaşların İletişimsel Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi Projesi TÜBİTAK’tan destek almaya hak kazandı. Bine yakın görselimiz var. İnsanların kriz gibi büyük deprem süreçlerine olan ilgisini ölçmeye çalışıyoruz. Kriz zamanlarında sosyal medya gibi platformlarda insanların davranışlarını ölçmeye çalışıyoruz. İmgelerin ve görsellerin bize ne anlattığını anlamaya çalışıyoruz. Kriz sırasında ortaya çıkan saçmalık haberler Olayı anlamaya çalışıyoruz. Orada ulaşmaya çalıştığımız bir amaç var. Saçmalık gibi bir olgu, kriz sürecini ve kriz yönetimini çok olumsuz etkiler. Bu süreçte bu saçmalık haberlerinin hangi kaynaklardan ortaya çıktığını ve nasıl bir kalite gösterdiğini ortaya koyarak, özellikle kriz yöneticisi konumunda olan kişiler için bununla baş edebilecek bir sonuç üretmek istiyoruz.”
TÜBİTAK Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı (ARDEB) 2023 1. Dönem 1001 projelerinin bilimsel değerlendirme sonuçları açıklandı. 267 projenin değerlendirildiği Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Destek Grubu (SOBAG) kategorisinde 50 projenin desteklenmesine karar verildi. Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zafer Kıyan’ın Direktörü. Kahramanmaraş TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında destek almaya hak kazanan projelerden biri de “Merkezli Beyin Sarsıntılarından Doğrudan veya Dolaylı Olarak Etkilenen Vatandaşların İletişim Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi” oldu. Proje Koordinatörü Doç. Dr. Zafer Kıyan şöyle konuştu:
“Projemiz TÜBİTAK 1001 kategorisinde bir proje. En çok projeyi oradan aldığı için TÜBİTAK’ın amiral gemisi kategorisinde. 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş depremleriyle ilgili de bir proje hazırlayıp TÜBİTAK’a sunduk. Cuma günü sonuçlar açıklandı, projemiz destek alan projelerden biri.
“KRİZ YÖNETİCİSİ OLANLARIN BUNUNLA BAŞA ÇIKABİLECEĞİ SONUÇ ÜRETMEK İSTİYORUZ”
Çok kapsamlı bir proje olduğunu söyleyebiliriz çünkü Twitter’dan 200 binin üzerinde tweet topladık, 50 binin üzerinde görsel ve 30 bin civarında görsel elde ettik. Tüm bu verilerden yola çıkarak aslında dört hedefi hedefliyoruz. Birinci amacımız şu: Kriz gibi büyük şok süreçlerinde insanların gösterdiği ilgiyi ölçmeye çalışıyoruz. Peki ne kadar ilgi gösteriyoruz? Bu; Örneğin kriz döneminde yardım kampanyaları düzenliyorsunuz, bu yardım kampanyalarını insanların en çok ilgi gösterdiği zamanda yapmanız gerekiyor ki sonuca ulaşabilesiniz. Bu ilginin ne kadar sürdüğünü ortaya koyarak bu tür eylemlere katkı sağlamayı amaçlıyoruz. İkincisi: Kriz zamanlarında sosyal medya gibi platformlarda insanların davranışlarını ölçmeye çalışıyoruz çünkü bu tür değerli olaylarda temasın kendisi çok değerli ve bu bağlantının doğasını anlamaya çalışıyoruz. Çünkü kriz zamanlarında ve olağanda gösterdiğimiz veya yerine getirdiğimiz bağlantı türünün farklı olduğunu biliyoruz ama bu fark nedir? Bu proje ile bunu göstermeye çalışıyoruz. Üçüncüsü: Bu görüntü ve görsellerin bize ne anlattığını anlamaya çalışıyoruz çünkü kriz bir bakıma görseldi, görselleştirilmişti ama biz bunun içeriğine bakmak istiyoruz. Sonuncusu bizim için çok değerli: Bu süreçte ortaya çıkan saçma sapan haber olgusunu da anlamaya çalışıyoruz. Orada ulaşmaya çalıştığımız bir amaç var. Saçmalık gibi bir olgu, kriz sürecini ve kriz yönetimini çok olumsuz etkiler. Bu süreçte bu saçmalık haberlerinin hangi kaynaklardan çıktığını ve nasıl bir kalite gösterdiğini ortaya koymak ve özellikle kriz yönetimi statüsünde olan kişiler için bununla baş edebilecek bir sonuç üretmek istiyoruz. Projemizin böyle dört amacı var.
“PROJE İLE İLGİLİ HEDEFLEDİĞİMİZ SONUÇLARA DAHA ÇOK ÇALIŞARAK ULAŞMAYA ÇALIŞACAĞIZ”
‘Büyük Veri’ adını vereceğimiz büyük bir bilgi seti ile çalışıyoruz. Projemiz 32 ay sürecek. Bu seferlik yeter diye düşünüyoruz, bitirebileceğimizi düşünüyoruz çünkü 7 kişilik bir grubuz; Koordinatör olarak 2 araştırmacımız ve 4 bursiyerimiz var. Muhtemelen yarın tezi yok, aksama olmasın diye projeye başlayacağız. Projemizin bütçesi de oldukça yüksek, 800 bin lira civarında bir bütçeye ulaştık. Umarım burada da bir kesinti yaşamayız çünkü mevcut şartlarda böyle bir bütçeyle bir projeyi yönetmemiz mantıklı ama bir kesinti olursa biraz zor olabilir. Şunu da belirtmeliyim ki proje tek başına oluşturulmaz, oldukça zor bir iştir. Ankara Üniversitesi mensubu olarak üniversitemizden ciddi destekler aldık. Fakültemiz İLEF’in bize büyük desteği oldu. Bu tür ortak çalışmalarla projemizi hazırladık ve TÜBİTAK’a sunduk. Başta da belirttiğim gibi projemiz pekiştirilmeyi hak etti, şimdi daha çok çalışarak, daha çok çalışarak projede hedeflediğimiz sonuçlara ulaşmaya çalışacağız.”
“KRİZ BAĞLANTISININ DOĞRU YÖNETİLMESİ GEREKİR”
Projenin bursiyerlerinden Ankara Üniversitesi doktora öğrencisi Alican Özer de TÜBİTAK desteği almaya hak kazanan proje hakkında şunları söyledi:
“Doktora öğrencisi olarak başta Doç. toplumsal olayların analizi Kahramanmaraş’ta yapmaya çalıştığımız depremler sonucunda bu tür kriz anlarında bağlantı ile ilgili önemli sorunlar olduğu ve bu kriz iletişiminin doğru yönetilmesi gerektiği görülmektedir. bu süreçte sosyal medya kanallarını çok fazla kullandık ve bazı problemlerin olduğunu gözlemledik.Zafer hocamızın liderliğinde böyle bir çalışma Bir çalışma grubu oluşturuldu ve bu süreci özellikle iki haftalık süreci incelemeye çalışacağız. Buradan bazı sonuçlar çıkar diye düşünüyoruz. Hem Ankara Üniversitesi’ne hem de TÜBİTAK’a bu süreçte verdikleri destek için teşekkür ediyorum.”
